Het is aan de Nederlandse rechter om te bepalen wat er moet gebeuren met de Nederlandse energienetten.

Het Europees Hof van Justitie in Luxemburg oordeelde dinsdag dat drie specifieke verboden in deze wet indruisen tegen het vrije kapitaalverkeer in de EU, maar dat de doelstelling erachter – consumenten beschermen en energielevering garanderen- in lijn is met Europese regels.

De EU-rechters bogen zich over de zaak op verzoek van de Nederlandse Hoge Raad na bezwaren van energieleveranciers Essent en Eneco en netbeheerder Delta.

Privatiseringsverbod energienetten

Allereerst is er het privatiseringsverbod. Dit houdt onder meer in dat energienetten in handen van provincies en gemeenten niet aan commerciële bedrijven mogen worden verkocht. Daarvan stelt het EU-hof dat dit een beperking is van het in de EU geldende principe van vrij kapitaalverkeer. Maar de onderliggende redenen van dit verbod kunnen gerechtvaardigd zijn. Het is aan een nationale rechter om dit uit te maken.

Daarnaast is er het groepsverbod, waardoor een beheerder van een distributienet geen deel mag uitmaken van een groep met daarin een producent, leverancier of handelaar van gas of stroom. Ten derde dwingt het splitsingsgebod energiebedrijven zich op te delen in een commercieel bedrijf dat de energie levert en een bedrijf dat de distributienetten van stroom en gas in handen heeft.

Ook deze regels belemmeren het vrije kapitaalverkeer, maar het algemene belang zou hier zwaarder kunnen wegen dan het belang van de betrokkenen. Dat moet wederom een nationale rechter uitmaken, aldus het hof.

Verzet Delta en Eneco

Delta en Eneco, de enige twee Nederlandse energiebedrijven die nog volledig in handen zijn van provincies en gemeenten, verzetten zich tegen de splitsing die in 2008 in wetgeving werd vastgelegd. De energiebedrijven moeten worden opgesplitst in een bedrijf dat de netten beheert en een commercieel bedrijf dat energie levert.

Hoewel de Nederlandse Staat in beginsel gelijk krijgt, laat het Hof ruimte aan de Nederlandse rechter om anders te beslissen. Daarvoor moet worden beoordeeld of de nagestreefde doelstellingen nog steeds gelden.

,,Het had erger gekund'', zei de woordvoerder van Delta. ,,Wij zijn tevreden omdat de de zaak terug is in Nederland'', liet de woordvoerder van Eneco weten.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl